آشنایی با رشته های ارشد علوم تربیتی 1
مدیریت و برنامه ریزی آموزش عالی
در طی چندین سال گذشته مدیریت دانش از طریق پیشرفت‌ها و دیدگاه‌های جدید از نسلی به نسل دیگر تغییر یافته است. نظام‌هایی در جهت سنجش دانش، سرمایه ذهنی و دیگر دارایی‌های علمی یک کشور از اهداف اصلی این رشته تحصیلی است. در این راستا استفاده از فن‌آوری‌های مدرن برای انتقال دانش عینی از ابزارهای این رشته تحصیلی است به این معنی که علاوه‌بر خلق دانش به اشاعه و استفاده اطلاعات اهمیت زیاد می دهد. آموزش از راه دور یا دانشگاه مجازی نمونه‌ای از تولیدات این رشته تحصیلی است.
* تحقیقات آموزشی
هدف از تحصیل در این رشته تربیت کارشناسانی است که نتایج تحقیق در تاریخ آموزش و پرورش و الگوها و روش‌های تدریس متفاوت در کشورهای گوناگون را نحوه تعلیم و تربیت کودکان در مدارس را وسیله‌ای در راستای تدوین و خلق الگوها و سبک‌های نوین آموزشی در نظام علمی کشور قرار می‌دهد.
تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش
فلسفه آموزش و پرورش یکی از دانش‌های میان رشته‌ای است که با دو قلمرو فلسفه و آموزش و پرورش در ارتباط است و تحصیل در آن نیز مستلزم اطلاع قبلی از مبانی و مباحث فلسفه از یک سو و دانستن مبانی دانش آموزش و پرورش از سوی دیگر است در ایران تا آغاز دهه ۱۳۴۰، این رشته، دانش مستقلی تلقی نمی‌شد ولی از این دوره به بعد رفته رفته کتاب‌های هر چند متعدد ترجمه و تالیف شد. از یک سو فلسفه آموزش و پرورش عبارت است از آشنایی با نظریات تربیتی موجود در مکتب‌های اصلی و بزرگ فلسفی و از سویی دیگر تربیت انسان را باید هدف و مقصدی باشد که جوامع را بر آن می‌دارد تا به طرح و سازمان بخشیدن سازمان آموزش و پرورش برآیند. به هر کدام از دو سوی امر بنگریم، فلسفه آموزش و پرورش را باید «حکمت تربیت» بنامیم و مقصود از آن راهگشایی خردمندانه در عمل تربیتی است.
* آموزش بزرگسالان
وضعیت آموزش در آغاز قرن بیستم دلیلی است برای اهمیت بیش از پیش این رشته دانشگاهی. ۷۰% جمعیت بالای ۱۵ سال جهان و ۹۰% جمعیت همین گروه سنی در کشورهای جهان سوم به آموزش و پرورش دسترسی ندارند. بیشتر این جمعیت در کشورهای جهان سوم زندگی می‌کنند. از سوی دیگر به دلیل وابستگی روزافزون زندگی به علم و دانش و فناوری و ضرورت همگانی انسان با آن یکی دیگر از ضرورت‌های وجود این رشته دانشگاهی است. از دیگر دلایل علاقه‌مندی کشورها به این رشته تحصیلی می‌توان موارد زیر را نام برد.
۱ـ ضرورت ایجاد فرصت برابر آموزش و پرورش برای همه مردم و در تمام عمر
۲ـ گسترش آموزش غیررسمی به موازات آموزش رسمی
از اهداف اصلی این رشته تحصیلی می‌توان این موارد را نام برد:
۱ـ تدارک یک نظام آموزشی فراگیر برای بازماندگان از تحصیل
۲ـ علاقه‌مندان به بازگشت مجدد به تحصیل در کلیه سطوح
۳ـ پایه‌گذاری جامعه در حال یادگیری
۴ـ مبارزه با بیسوادی روشن است که رسیدن به این اهداف با روش‌های سنتی امکان‌پذیر نیست و تغذیه اطلاعاتی این چنین نیازمند فناوری جدید اطلاعات و ارتباطات است.
* مدیریت آموزشی
هدف این گرایش تربیت نیروی انسانی متعهد و کاردان در زمینه مدیریت آموزشی در سطوح مختلف آموزشی در کشور و برآوردن نیازهای آموزشی وزارتخانه‌ها و مراکز و مؤسسات آموزشی و دانشگاهها بر اساس ارزشهای اسلامی و اصول مدیریت است. یک مدیر آموزشی باید از ویژگیهای مختلف همانند قدرت برنامه‌ریزی، روابط انسانی خوب، درک و اجرای اصول صحیح مدیریت آموزشی برخوردار باشد تا بتواند در رابطه با مسائل و مشکلات آموزشی حوزه فعالیت خود قدرت تشخیص و تصمیم‌گیری داشته باشد.
* برنامه‌ریزی آموزشی و برنامه‌ریزی درسی
هدف از ایجاد دوره کارشناسی ارشد برنامه ریزی آموزشی و برنامه ریزی درسی عبارت است از:
۱- تربیت مدرسان متعهد و متخصص که بتوانند در آینده عهده دار تدریس ، تحقیق و تربیت نیروی انسانی لازم در این رشته مهم علمی باشند.
۲- تقویت قدرت تفکر منطقی و انتقادی دانشجویان جهت بررسی و تجزیه و تحلیل برنامه های آموزشی و درسی مدارس کشور.
۳- تربیت افرادی که قادر باشند بررسی تطبیقی روی برنامه ها ، طرح ها و الگوهای متداول و پیشرفته ای که در سایر کشورها با موفقیت طراحی و اجرا شده را انجام داده و پیشنهادات لازم را در جهت تطبیق این طرح ها با برنامه ها با توجه به خصوصیات آموزشی ، عقیدتی ، فرهنگی ، اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی افراد جامعه امروز کشور باشند ، ارائه دهند.
۴- تربیت افراد متخصص در زمینه های برنامه ریزی آموزشی و برنامه ریزی درسی با توجه به ویژگی ها و نیاز های فردی ، فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی جامعه امروز
* زمینه‌های اشتغال
همان‌طور که می‌دانید تنوع گرایش‌های این رشته زیاد است. تمامی فارغ‌التحصیلان گرایش‌های این رشته در مرحله اول جذب آموزش عالی و وزارت آموزش و پرورش می‌شوند. به ویژه گرایش های مدیریت آموزشی و برنامه ریزی درسی و آموزشی از حوزه‌‌هایی است که در این وزراتخانه‌ها کاربرد وسیعی دارند.
